سبك، گونه يا ژانر موسيقي يك مقوله يا نامي قراردادي است كه براي توصيف صفات قطعه‌هايي از موسيقي كه متعلق به رسوم مشترك هستند يا دسته‌اي از قراردادها است، به كار مي‌رود.
موسيقي مي‌تواند از طرق بي‌شماري در سبك‌هاي گوناگون تقسيم شود. ماهيت هنري موسيقي به اين معني است كه اين گونه طبقه‌بندي‌ها عمدتاً قراردادي و بحث‌برانگيز هستند، و احتمال همپوشاني نام سبك‌هاي متفاوت وجود دارد. الگوهايي كه گاه براي رده‌بندي سبك‌هاي موسيقي استفاده مي‌شود عبارت هستند از سه رده اصلي: عاشقانه ، پرطرفدار (پاپ) و سنتي و آهنگ ؛ الگوهاي تفكيك‌كننده ديگر نيز عبارت هستند از: برهه زماني، ريشه‌هاي منطقه‌اي و ملي؛ تكنيك اجرا و نحوه انتخاب سازها؛ ريشه‌هاي در هم آميخته شده؛ كاركردهاي اجتماعي.
عوامل متمايز‌كننده موسيقي هنري، ترانه و موزيك
موسيقي شناسان گاهي موسيقي را توسط عوامل متمايز‌كننده سه‌گانه‌اي مانند مثلث فيليپ تگ (سه سبك بديهي فولك، هنري و پاپ) دسته‌بندي مي‌كنند. او توضيح مي‌دهد كه هر يك از اين سه سبك قابل تمييز نسبت به ديگري قابل شناسايي است.
دوره زماني
موسيقي گاه توسط دوره زماني ظهور يا زمان اوج طرفدارهاي آن دسته‌بندي مي‌شود، مانند: موسيقي راك دهه ۵۰ ميلادي، موسيقي قرن ۱۷ ام، يا موسيقي دوره رمانتيك.
موسيقي-منطقه‌اي
اين مسئله نيز امكان‌پذير است كه موسيقي را توسط عوامل جغرافيايي دسته‌بندي كنيم. به عنوان مثال مي‌توان به موسيقي استراليا به عنوان معيار اصلي كه شامل موسيقي راك استراليا، محلي استراليا، موسيقي و موسيقي جز يا كلاسيك استراليا است، اشاره كرد.
تكنيك و سازبندي
موسيقي و آهنگ همچنين از طريق جنبه‌هاي تكنيكي مانند سازهايي كه براي اجراي آن‌ها استفاده مي‌شود طبقه‌بندي مي‌شود. براي مثال موسيقي راك اغلب با ساز گيتار الكتريك و موسيقي كلاب با استفاده از درام-ماشين يا سينث سايزرها مرتبط شمرده مي‌شود.
ريشه‌هاي در هم آميخته
احتمال مي‌رود كه يك ترانه براي بيان ريشه خود به عنوان دو سبك در هم آميخته شده مانند راك-بلوز و جز-لاتين برچسب در يافت كند. از برخي سبك‌ها بدون نام بردن از دو سبك در هم آميخته شده براي آن‌ها استفاده مي‌شود. مثال اين موضوع پاپ كراس اور يا فيوژن-جز (تركيبي از جز و راك) است.
كاركردهاي اجتماعي
موسيقي همچنين مي‌تواند توسط كاركردهاي موسيقي اجتماعي آن دسته‌بندي شود. مثال‌هاي بديهي آن عبارت اند از: موسيقي يا موسيقي
ترانه به معني شعر و آهنگي كه خواننده آن را تحت قواعد موسيقايي اجرا كرده باشد گفته مي‌شود. به تعبير ديگر هر شعري كه قابليت موسيقايي داشته باشد را مي‌توان ترانه دانست. يك آهنگ ممكن است توسط يك خواننده بطور تكي خوانده شود يا به همراه گروهي از خوانندگان به‌طور دو نفره، سه نفره يا بيشتر كه در يك هارموني مشخصي با هم اجرا مي‌كنند؛ ولي اين شكل براي اركسترها بزرگ موسيقي كلاسيك يا اپرا مورد استفاده قرار نمي‌گيرد. ترانه كه توسط بيشتر از يك نفر، در يك گروه موسيقي در رنگ آميزي‌هاي كلامي و در چند هارموني خوانده مي‌شود را كر مي‌نامند همچنين موسيقي هاي بسياري نيز بوده اند كه تاثيرات زيادي را داشتند آهنگ بچه , آهنگ قشنگ , آهنگ لري , آهنگ زيبا , ترانه هاي عاشقانه , ترانه شاد , ترانه زيبا , ترانه موزيك , آهنگ قديمي , موزيك , موسيقي عالي , موزيك قشنگ , موزيك , ترانه غمگين , آهنگ تتلو , آهنگ حميد , موزيك ترنس , موزيك تركنو , موزيك ,
دوران معاصر
در دوران شعر معاصر، قافيه‌دار بودن و سازگار بودن شعر ايراني با عروض ديگر از پيش‌شرط‌هاي ترانه شعر نيست.[۲]
درون‌مايهٔ ترانه ايراني ها معمولاً توده‌اي و عاميانه و احساسي است. فراق، غربت، عشق و محبت، دشمني، دادخواهي، مبارزه با ظلم و ستم، آموزش موسيقي و … از موضوعات اصلي ترانه ها هستند
در ابتداي دورهٔ معاصر اكثر ترانه هاي فارسي تغزل به سبك عراقي بوده و به پيروي از بزرگان اين سبك مانند حافظ و سعدي سروده شده‌است. از آن‌جا كه تنها سبك موجود آن روزگار موسيقي رديفي و دستگاهي بود، تا سال‌ها در زبان و قالب ترانه تغيير جدي پديد نيامد.[۲]
در سال‌هاي آغازين دههٔ پنجاه، با آغاز موج نوي ترانه يا همان ترانه نوين و تولد موسيقي پاپ در ايران، زبان به فراخور موسيقي دچار شكستگي شد و به واقع به زبان گفتاري مردم كوچه و بازار نزديك شد. ترانه از آن پس از تعاريف قالب‌هاي كلاسيك بيرون آمد و در حقيقت تعريف آن ديگرگون شد. از آن تاريخ تا امروز تغيير بنيادين به مثابهٔ آنچه در دههٔ ۵۰ اتفاق افتاد، در ترانه رخ نداده‌است؛ ولي شاهد فراز و نشيب‌هاي بسياري به فراخور تغييرات فرهنگي، سياسي و اجتماعي، در آن بوده‌ايم.
سبك، گونه يا ژانر موسيقي يك مقوله يا نامي قراردادي است كه براي توصيف صفات قطعه‌هايي از موسيقي كه متعلق به رسوم مشترك هستند يا دسته‌اي از قراردادها است، به كار مي‌رود.
موسيقي مي‌تواند از طرق بي‌شماري در سبك‌هاي گوناگون تقسيم شود. ماهيت هنري موسيقي به اين معني است كه اين گونه طبقه‌بندي‌ها عمدتاً قراردادي و بحث‌برانگيز هستند، و احتمال همپوشاني نام سبك‌هاي متفاوت وجود دارد. الگوهايي كه گاه براي رده‌بندي سبك‌هاي موسيقي استفاده مي‌شود عبارت هستند از سه رده اصلي: عاشقانه ، پرطرفدار (پاپ) و سنتي و آهنگ ؛ الگوهاي تفكيك‌كننده ديگر نيز عبارت هستند از: برهه زماني، ريشه‌هاي منطقه‌اي و ملي؛ تكنيك اجرا و نحوه انتخاب سازها؛ ريشه‌هاي در هم آميخته شده؛ كاركردهاي اجتماعي.
عوامل متمايز‌كننده موسيقي هنري، ترانه و موزيك
موسيقي شناسان گاهي موسيقي را توسط عوامل متمايز‌كننده سه‌گانه‌اي مانند مثلث فيليپ تگ (سه سبك بديهي فولك، هنري و پاپ) دسته‌بندي مي‌كنند. او توضيح مي‌دهد كه هر يك از اين سه سبك قابل تمييز نسبت به ديگري قابل شناسايي است.
دوره زماني
موسيقي گاه توسط دوره زماني ظهور يا زمان اوج طرفدارهاي آن دسته‌بندي مي‌شود، مانند: موسيقي راك دهه ۵۰ ميلادي، موسيقي قرن ۱۷ ام، يا موسيقي دوره رمانتيك.
موسيقي-منطقه‌اي
اين مسئله نيز امكان‌پذير است كه موسيقي را توسط عوامل جغرافيايي دسته‌بندي كنيم. به عنوان مثال مي‌توان به موسيقي استراليا به عنوان معيار اصلي كه شامل موسيقي راك استراليا، محلي استراليا، موسيقي و موسيقي جز يا كلاسيك استراليا است، اشاره كرد.
تكنيك و سازبندي
موسيقي و آهنگ همچنين از طريق جنبه‌هاي تكنيكي مانند سازهايي كه براي اجراي آن‌ها استفاده مي‌شود طبقه‌بندي مي‌شود. براي مثال موسيقي راك اغلب با ساز گيتار الكتريك و موسيقي كلاب با استفاده از درام-ماشين يا سينث سايزرها مرتبط شمرده مي‌شود.
ريشه‌هاي در هم آميخته
احتمال مي‌رود كه يك ترانه براي بيان ريشه خود به عنوان دو سبك در هم آميخته شده مانند راك-بلوز و جز-لاتين برچسب در يافت كند. از برخي سبك‌ها بدون نام بردن از دو سبك در هم آميخته شده براي آن‌ها استفاده مي‌شود. مثال اين موضوع پاپ كراس اور يا فيوژن-جز (تركيبي از جز و راك) است.
كاركردهاي اجتماعي
موسيقي همچنين مي‌تواند توسط كاركردهاي موسيقي اجتماعي آن دسته‌بندي شود. مثال‌هاي بديهي آن عبارت اند از: موسيقي يا موسيقي
ترانه به معني شعر و آهنگي كه خواننده آن را تحت قواعد موسيقايي اجرا كرده باشد گفته مي‌شود. به تعبير ديگر هر شعري كه قابليت موسيقايي داشته باشد را مي‌توان ترانه دانست. يك آهنگ ممكن است توسط يك خواننده بطور تكي خوانده شود يا به همراه گروهي از خوانندگان به‌طور دو نفره، سه نفره يا بيشتر كه در يك هارموني مشخصي با هم اجرا مي‌كنند؛ ولي اين شكل براي اركسترها بزرگ موسيقي كلاسيك يا اپرا مورد استفاده قرار نمي‌گيرد. ترانه كه توسط بيشتر از يك نفر، در يك گروه موسيقي در رنگ آميزي‌هاي كلامي و در چند هارموني خوانده مي‌شود را كر مي‌نامند همچنين موسيقي هاي بسياري نيز بوده اند كه تاثيرات زيادي را داشتند آهنگ بچه , آهنگ قشنگ , آهنگ لري , آهنگ زيبا , ترانه هاي عاشقانه , ترانه شاد , ترانه زيبا , ترانه موزيك , آهنگ قديمي , موزيك , موسيقي عالي , موزيك قشنگ , موزيك , ترانه غمگين , آهنگ تتلو , آهنگ حميد , موزيك ترنس , موزيك تركنو , موزيك ,
دوران معاصر
در دوران شعر معاصر، قافيه‌دار بودن و سازگار بودن شعر ايراني با عروض ديگر از پيش‌شرط‌هاي ترانه شعر نيست.[۲]
درون‌مايهٔ ترانه ايراني ها معمولاً توده‌اي و عاميانه و احساسي است. فراق، غربت، عشق و محبت، دشمني، دادخواهي، مبارزه با ظلم و ستم، آموزش موسيقي و … از موضوعات اصلي ترانه ها هستند
در ابتداي دورهٔ معاصر اكثر ترانه هاي فارسي تغزل به سبك عراقي بوده و به پيروي از بزرگان اين سبك مانند حافظ و سعدي سروده شده‌است. از آن‌جا كه تنها سبك موجود آن روزگار موسيقي رديفي و دستگاهي بود، تا سال‌ها در زبان و قالب ترانه تغيير جدي پديد نيامد.[۲]
در سال‌هاي آغازين دههٔ پنجاه، با آغاز موج نوي ترانه يا همان ترانه نوين و تولد موسيقي پاپ در ايران، زبان به فراخور موسيقي دچار شكستگي شد و به واقع به زبان گفتاري مردم كوچه و بازار نزديك شد. ترانه از آن پس از تعاريف قالب‌هاي كلاسيك بيرون آمد و در حقيقت تعريف آن ديگرگون شد. از آن تاريخ تا امروز تغيير بنيادين به مثابهٔ آنچه در دههٔ ۵۰ اتفاق افتاد، در ترانه رخ نداده‌است؛ ولي شاهد فراز و نشيب‌هاي بسياري به فراخور تغييرات فرهنگي، سياسي و اجتماعي، در آن بوده‌ايم.
كتاب سطل شما چقدر پر است ؟